Zakres podmiotowy obowiązku zapewnienia bezpiecznych i higienicznych warunków pracy
Zakres podmiotowy obowiązku zapewnienia bezpiecznych i higienicznych warunków pracy obejmuje w pierwszej kolejności osoby zatrudnione w ramach stosunku pracy. Nadto na podstawie art. 304 ustawy Kodeks pracy pracodawca jest zobowiązany zapewnić bezpieczne i higieniczne warunki pracy osobom fizycznym wykonującym pracę na innej podstawie niż stosunek pracy w zakładzie pracy lub w miejscu wyznaczonym przez pracodawcę, a także osobom prowadzącym w zakładzie pracy lub w miejscu wyznaczonym przez pracodawcę na własny rachunek działalność gospodarczą.
Zakres przedmiotowy obowiązku zapewnienia bezpiecznych i higienicznych warunków pracy
Zgodnie z art. 207 ustawy Kodeks pracy pracodawca jest obowiązany chronić zdrowie i życie pracowników przez zapewnienie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy przy odpowiednim wykorzystaniu osiągnięć nauki i techniki. W szczególności pracodawca jest obowiązany:
1)organizować pracę w sposób zapewniający bezpieczne i higieniczne warunki pracy;
2)zapewniać przestrzeganie w zakładzie pracy przepisów oraz zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, wydawać polecenia usunięcia uchybień w tym zakresie oraz kontrolować wykonanie tych poleceń;
3)reagować na potrzeby w zakresie zapewnienia bezpieczeństwa i higieny pracy oraz dostosowywać środki podejmowane w celu doskonalenia istniejącego poziomu ochrony zdrowia i życia pracowników, biorąc pod uwagę zmieniające się warunki wykonywania pracy;
4)zapewnić rozwój spójnej polityki zapobiegającej wypadkom przy pracy i chorobom zawodowym uwzględniającej zagadnienia techniczne, organizację pracy, warunki pracy, stosunki społeczne oraz wpływ czynników środowiska pracy;
5)uwzględniać ochronę zdrowia młodocianych, pracownic w ciąży lub karmiących dziecko piersią oraz pracowników niepełnosprawnych w ramach podejmowanych działań profilaktycznych;
6)zapewniać wykonanie nakazów, wystąpień, decyzji i zarządzeń wydawanych przez organy nadzoru nad warunkami pracy;
7)zapewniać wykonanie zaleceń społecznego inspektora pracy.
Ponadto do obowiązków pracodawcy w zakresie BHP należy zaliczyć :
- Obowiązek szkolenia pracowników w dziedzinie bhp tzn. organizować szkolenia wstępne przed dopuszczeniem do wykonywania pracy, a także szkolenia okresowe mające na celu aktualizację i poszerzanie wiedzy,
- Obowiązek pracodawcy zaznajamiania pracowników z przepisami i zasadami bhp,
- Obowiązek informowania o ryzyku zawodowym,
- Obowiązek pracodawcy zapobiegania chorobom zawodowym i innym chorobom związanych z wykonywaną pracą,
- Obowiązek przeprowadzania profilaktycznych badań lekarskich,
- Obowiązek zapewnienia pracownikom profilaktycznych posiłków i napojów,
- Obowiązek zapewnienia pracownikom odpowiednich urządzeń sanitarno-higienicznych oraz dostarczenia środków higieny osobistej,
- Obowiązek chronienia pracowników przed promieniowaniem jonizującym pochodzących ze źródeł sztucznych i naturalnych występujących w środowisku pracy,
- Obowiązek zapewnienia, aby prace, przy których istnieje możliwość wystąpienia szczególnego zagrożenia dla zdrowia lub życia ludzkiego, były wykonywane przez co najmniej dwie osoby, w celu zapewnienia asekuracji,
- Obowiązek dostarczenia pracownikowi nieodpłatnie środków ochrony indywidualnej zabezpieczające przed działaniem niebezpiecznych i szkodliwych dla zdrowia czynników występujących w środowisku pracy oraz informować go o sposobach posługiwania się tymi środkami.